Corona raakt ons allemaal. We zetten ons in om de kwetsbare groepen in de samenleving te beschermen. Buiten besmettingsgevaar en de druk op de zorg door corona, zijn de gevolgen van de crisis ook merkbaar in de monden van onze cliënten. De mondgezondheid bij zorgafhankelijke mensen holt achteruit! Terwijl goede mondzorg juist van essentieel belang is voor onze algehele gezondheid en welzijn. Hoe komt het dat de coronacrisis zoveel invloed heeft op de mondkwaliteit van onze cliënten?

Afname mondkwaliteit

De zorg staat onder druk. In alle zorgsectoren wordt een tandje bijgezet. Zorgmedewerkers doen hun uiterste best om cliënten de zorg te bieden die nodig is, maar vallen vanwege de hoge druk ook meer uit. En dat is merkbaar. Niet alleen in de toename van ziekteverzuim onder medewerkers. Ook in de monden van onze cliënten. Door de meting van de kwaliteit van de monden die wij regelmatig bij onze cliënten uitvoeren, zien wij een duidelijke correlatie tussen de dagelijkse mondverzorging (die al lange tijd onder druk staat) en de afname van de mondkwaliteit. We signaleren dat de mondgezondheid sneller achteruit gaat dan in de periode voordat corona uitbrak.

“Een prothese reinigen van iemand die zijn of haar mond niet wil openen is echt lastig. Dat vraagt geduld en aandacht.” Annet Valentijn, hoofdtandarts bij MondzorgPlus, maakt zich zorgen over de achterstand die inmiddels is opgelopen.

Mondzorg lag stil

Twee maanden lang werden instellingen gesloten voor zorgverleners van buitenaf. Controles werden uitgesteld en de mondzorg lag stil. Alleen bij échte spoed tijdens corona was cliëntbezoek toegestaan. Maar wanneer is een klacht echte spoed? In de praktijk blijkt dat mensen vaak nog terughoudend zijn in het melden van spoedgevallen. Het gevolg? Een geïrriteerde en vieze mond, met alle gevolgen van dien. Instellingen laten de laatste maanden stapsgewijs meer bezoek van buitenaf toe, maar het blijft minder frequent dan voorheen.

Zorgafhankelijk

Onze cliënten kunnen vaak niet meer zelf hun tanden poetsen of prothese reinigen. Ze zijn daarbij afhankelijk van de zorg van anderen. Doordat onder het personeel ook veel ziekte is en afdelingen in sommige situaties zelfs gesloten zijn voor bezoek – en dus ook voor mantelzorgers -, schiet de mondverzorging er vaak bij in. En dat terwijl dagelijkse mondverzorging bij zorgafhankelijke mensen, zoals kwetsbare ouderen en mensen met een verstandelijke beperking, veel invloed heeft op de algehele gezondheid.

Situatieschets

Een vrouw die vanwege haar dementie net meer begrijpt wat er gebeurt, beseft niet dat de verzorgende de prothese wil uitnemen om te reinigen. In haar belevingswereld worden haar tanden eruit getrokken. Het vraagt om rust, geduld en aandacht om deze mevrouw te begeleiden in het reinigen van haar gebit. En voor die extra aandacht is simpelweg vaak geen tijd meer.

Lees ook: 12 tips over communiceren met mensen met dementie

Tijd en kennis

Zorgmedewerkers zijn vaak niet bekend met het gebit van cliënten. Zo is er een verschil in type prothese, waarbij bijvoorbeeld het “klikgebit” heel goed schoongemaakt dient te worden. Gebeurt dit niet, dan heeft dit zowel op korte als lange termijn verregaande gevolgen. Naast een gebrek aan kennis, is het gebrek aan tijd eveneens een heikel punt. In veel instellingen is de mondzorg nog steeds een ondergeschoven kindje. In de ADL (Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen) is mondzorg vaak nog geen vast onderdeel. En dat vinden wij een zorg. Daarom werken we er hard aan om dagelijkse mondverzorging hoger op de prioriteitenlijst van de ADL te krijgen. Dit doen we door bewustwording te creëren. We geven advies en voorlichting. Bieden een mondverzorgingsplan aan zorgmedewerkers ten behoeve van elke individuele cliënt. En we ondersteunen bij de uitvoering van dagelijkse mondverzorging. Daarnaast beschrijven we in het mondzorgplan wat de tandarts doet om de mondkwaliteit van de cliënt te verbeteren.

Want iedereen verdient een gezonde mond. Dat is waar we voor staan.