Ontstekingen, pijn in de mond en een slechte adem. Allemaal gevolgen van onvoldoende aandacht voor de dagelijkse mondzorgverzorging. Deze aandacht is van essentieel belang. Zowel op korte als lange termijn zijn de gevolgen van het uitblijven hiervan niet te overzien. Naast het feit dat een slecht verzorgd gebit veel invloed heeft op de gezondheid, lijdt bovendien de waardigheid van de cliënt hieronder. Stel je eens voor dat je een week lang je tanden niet zou poetsen? Voor menig cliënt is dit dagelijkse realiteit. “Zorgelijk!”, vindt Annet Valentijn, hoofdtandarts bij MondzorgPlus.

Korte termijn gevolgen

Zonder mondverzorging in de ADL (Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen), krijgen cliënten niet de zorg die zij nodig hebben. Natuurlijk speelt tijd daarbij een belangrijke rol. We zien dat zorgmedewerkers vaak niet op de hoogte zijn van de gevolgen ervan. Of de kennis ontberen om dagelijkse mondverzorging uit te voeren. Nog te vaak heerst de misvatting dat een prothese niet gereinigd hoeft te worden. Als de prothese niet uit de mond gehaald wordt voor reiniging, wordt de prothese ook niet regelmatig gecontroleerd. “Maar stel dat een cliënt met een kapotte prothese loopt? Er kan een scherp randje aanzitten dat een wond veroorzaakt. De wond gaat infecteren, met veel pijn en mogelijk een slechte adem als gevolg.”

Korte termijn gevolgen van onvoldoende aandacht voor de dagelijkse mondverzorging:

• Pijn in de mond
• Mondwonden
• Infecties
• Slechte adem

Sociaal isolement

Het begint bij een slechte adem en heeft uiteindelijk zelfs weerslag op het sociale leven van de cliënt. Annet ziet het dagelijks in de praktijk. “Wanneer een prothese lang niet is gepoetst, gaat het ruiken. Stel je eens voor dat familie bij oma op bezoek komt en oma heeft een enorme vieze mondgeur. Dan werkt dat afstotelijk.” En zo dreigt de cliënt in een sociaal isolement te komen.

Hoe houd je een gebitsprothese goed schoon? Bekijk het filmpje met preventietips.

Lange termijn gevolgen

Ondervoeding is één van de lange termijn gevolgen waar mensen zich niet bewust van zijn. Wanneer een cliënt langdurig pijn in de mond heeft, heeft dit invloed op het eetgedrag. Mensen gaan slechter eten, hebben te weinig kauwvermogen en krijgen hierdoor niet voldoende voedingsstoffen binnen. Een ander risico van slechte mondgezondheid is dat dit kan leiden tot longontsteking en angina pectoris (hartkramp). Er wordt zelfs gedacht dat het op uiteindelijk kan leiden tot ontregelde diabetes.

Lange termijn gevolgen van onvoldoende aandacht voor de dagelijkse mondverzorging:

• Ondervoeding
• Gewichtsverlies
• Missen van voedingsstoffen, vitamines
• Hart- en vaatziekten
• Longontsteking
• Angina pectoris (hartkramp)
• Vermoedelijk: meer instabiele diabetes

Bewustwording

Voor veel zorgafhankelijke mensen in een instelling ligt de verantwoordelijkheid van de dagelijkse mondverzorging volledig bij de zorgmedewerker en/of mantelzorger. Cliënten in een instelling kunnen vaak door hun onderliggende medische problemen niet meer (goed) voor zichzelf zorgen. Ook zijn ze zich niet altijd meer bewust van het belang van dagelijkse verzorging. Dit vraagt om een andere benadering door zowel personeel van de instelling als door het tandheelkundig team.

Kwaliteit van leven

De tandartsen van MondzorgPlus werken altijd met een behandelplan op maat. Cliënten in een verpleeghuis bevinden zich in hun laatste levensfase. Daardoor worden er andere keuzes gemaakt. De kwaliteit van leven staat altijd voorop. “Zelf wil je ook niet dat je moeder de laatste 2 jaar van haar leven met pijn in haar mond in een rolstoel zit.” Ook bij jongere cliënten met een verstandelijke beperking geldt dat iedere situatie uniek is. Daarbij is het belangrijk dat de ouders betrokken zijn bij de mondverzorging en de zekerheid hebben dat hun kind de best mogelijke zorg krijgt.

Bekijk de instructievideo’s met uitleg en tips bij de dagelijkse mondverzorging van zorgafhankelijke mensen.